26.3.11

EL CLIMA

brumo - bruma
ciklono - ciclón
cunamo - Tsunami
ĉielarko - arcoiris
drizelo - llovizna
griza - gris
hajlo - granizo
humida - húmeda
klara - claro
klimato - clima
lumo - luz
mallumo - obscuridad
malvarma - frío
nebulo - neblina
neĝo - nieve
nubo - nube
pluvo - lluvia
seka - seco
suno - sol
ŝtormo - tormenta
tajfuno - tifón
temperaturo - temperatura
turnventego - tornado
varma - caliente, calor
vento - viento
vetero - tiempo, clima

EL RESTORANTE

Bonvolu alporti ... . - Por favor traiga ... .
Bonvolu doni al mi la menuon. - Por favor deme el menú.
Ĉi tiu tablo estas rezervita. - Esta mesa está reservada.
Ĉu ĉi tiu loko estas libera? - ¿Este lugar está libre?
Ĉu estas libera tablo por kvar personoj? - ¿Hay una mesa libre para cuatro personas?
Ĉu ni manĝu kune? - ¿Comemos juntos?
Ĉu por vi plenan porcion aŭ duonporcion? - ¿Para ti una porción entera o media porción?
Ĉu vi ankoraŭ ion deziros? - ¿Todavía deseas algo mas?
Ĉu vi jam tagmanĝis? - ¿Ya almorzaste?
Je kioma horo vi kutime matenmanĝas? - ¿A que hora acostumbras a desayunar?
Kafejo troviĝas sur la dua etaĝo. - El café se encuentra en el segundo piso.
Kiam estos la tagmanĝo? - ¿Cuando será el almuerzo?
Kie eblas bone kaj malmultekoste manĝi? - ¿Donde se puede comer bien y barato?
Kie troviĝas la plej proksima restoracio? - ¿Donde se encuentra el restaurante mas cercano?
Kiom kostas taso da kafo? - ¿Cuanto cuesta un (una taza de) café?
Kiom longe oni devas atendi? - ¿Cuanto hay que esperar?
Kiom mi devas pagi? - ¿Cuanto debo pagar?
Kion vi havas hodiaŭ por manĝi? - ¿Que tienes hoy para comer?
Kion vi manĝos? - ¿Que comerás?
Kion vi mendos? - ¿Que pedirás?
Kion vi preferas trinki? - ¿Que prefieres beber?
Mi deziras manĝi (trinki). - Deseo comer (beber).
Mi petas la kalkulon. - Por favor traiga la cuenta. (la factura)
Ni iru en manĝejon. - Vamos al comedor. Entremos en el comedor.
Ni sidiĝu ĉe ĉi tiu tablo. - Sentémosnos en esta mesa.
Ni volus mendi ... . - Queremos pedir ... .

de www.lernu.net

21.3.11

FRUTAS

(traŭbo da) vinberoj - (ramo de) uvas
ananaso - piña, ananá
citrono - limón
frago - fresa, frutilla
framboj - frambuesas
grosoj - grosellas
kerno - corazón, núcleo
kokosnukso - coco
mango - mango
mirtelberoj - arándanos azules
nektarino - nectarina
oksikokoj - arándanos rojos
oranĝo - naranja
pampelmuso, grapfrukto - pomelo
papajo - papaya
piro - pera
pomo - manzana
rubusberoj - moras, zarzamoras
sekcio - gajo
semo - semilla
ŝelo - cáscara
tigo - pendúculo
verda citrono - lima
(spadiko da) bananoj - (ramo de) bananas, plátanos
abrikoto - albaricoque, chabacano, damasco
akvomelono - sandía
anakardio - anacardo
avelo - avellana
avokado - aguacate, palta
ĉerizo - cereza
daktilo - dátil
figo - higo
juglando - nuez
kantalupo - cantalupo, melón
kaŝtano - castaña
kerno - hueso, cuesco, carozo, pepa
melono - melón
migdalo - almendra
persiko - durazno, melocotón
pruno - ciruela
sekvinberoj - pasas de uva
ŝelo - cáscara, piel
ŝelo, haŭto - cáscara, piel
ternukso, arakido - maní, cacahuete, cacahuate

LEGUMBRES Y VERDURAS

ajlo - ajo
beto - remolacha, betabel
bulbero - diente
cepo(j) - cebolla(s)
fungo(j) - seta(s), hongo(s)
glankukurbo - calabaza verde con forma de bellota
ignamo - boniato, batata
kalabaseto - calabacín, zucchini
kapsiko(j) - pimiento(s), ají(es)
karoto(j) - zanahoria(s)
kukumo(j) - pepino(s)
kukurbo - calabaza
melongeno - berengena
rafaneto(j) - rábano(s), rabanito(s)
rapo - nabo
terpomo(j) - patata(s), papa(s)
tomato(j) - tomate(s)
artiŝoko - alcachofa
asparago - espárrago
blankaj fazeoloj - frijoles blancos, judías blancas
brasikoj - coles
brokolo - brócoli
brusela brasiko, burĝonbrasiko - coles de bruselas
celerio - apio
florbrasiko - coliflor
guŝo - vaina
herbo(j) - hierbas
kreso, akvokreso - berro
laktuko - lechuga
maiz-spadiko - mazorca
maizo - maíz
nigraj fazeoloj - frijoles negros, judías negras
pizo(j) - guisantes
ruĝaj fazeoloj - frijoles rojos, judías rojas
skarolo - escarola
spinaco - espinaca
verdaj fazeoloj - frijoles verdes, judías verdes

25.2.11

Afijos

Los afijos (prefijos y sufijos) son muy importantes en Esperanto. Existen diez prefijos y 32 sufijos. 

Prefijos
bo-       parentesco por matrimonio     patro - padre  bopatro - suegro
dis-      en varias direcciones              doni - dar  disdoni - repartir
ek-       comenzar (súbitamente)           vidi - ver  ekvidi - vislumbrar, distinguir
eks-     ex-                                            reĝo - rey  eksreĝo - ex-rey
fi-        malo (carácter)                        domo - casa  fidomo - prostíbulo, lupanar
ge-      ambos sexos juntos                  patro - padre gepatroj - los padres (el padre                                                             y la madre)
mal-      lo contrario, lo inverso          bona - bueno malbona - malo
mis-      equivocadamente, por error    uzi - usar misuzi - dar un mal uso a algo
pra-      de hace mucho, mucho tiempo tempo - tiempo pratempo - pasado remoto
re-        de nuevo, una vez más, en dirección inversa                                                                                                              veni - venir reveni - regresar


Sufijos
-aĉ-        mala calidad                            domo - casa domaĉo - casucha
-ad-       Acción continuada o repetida   kanti - cantar kantado - canto continuado
-aĵ-        algo concreto                            alta - alto altaĵo - una altura
-an-       miembro, participante               Kristo - Cristo  kristano - cristiano
-ar-       colección                                   arbo - árbol arbaro - bosque
-ĉj-       crea sobrenombres masculinos (después de 2-5 letras del nombre)                                                                             patro - padre paĉjo - papá
-ebl-      posible                                      legi - leer legebla - legible
-ec-       cualidad abstracta                     rapida - rápido rapideco - velocidad
-eg-        aumentativo                              varma - caliente varmega - muy caliente
-ej-        lugar donde                               kuiri - cocinar kuirejo - cocina, lugar para                                                                      cocinar
-em-        inclinación, preferencia        dormi - dormir dormema - que desea dormir
-end-        que hay que hacer                 legi - leer legenda - que hay que leer
-er-         fragmento, unidad                  sablo - arena sablero - grano de arena
-estr-       jefe, presidente, guía            lernejo - escuela lernejestro - director de                                                                  escuela
-et-         diminutivo                              varma - caliente varmeta - tibio
-id-       descendiente, niño, animal joven    hundo - perro    hundido - cachorro de                                                                   perro
-ig-        hacer, causar                           labori - trabajar   laborigi - hacer trabajar
-iĝ-       convertirse                              ruĝa - rojo/roja ruĝiĝi - enrojecerse, venirse                                                                rojo
-il-        instrumento, herramienta             tranĉi - cortar tranĉilo - cuchillo
-in-        femenino                                     knabo - muchacho knabino - muchacha
-ind-       merece hacerse, tiene mérito     legi - leer leginda - digno de leer
-ing-      recipiente parcial para sostener      glavo - espada glavingo - vaina de la                                                                         espada
-ism-     manera de pensar, sistema     kristano - cristiano  kristanismo - cristianismo
-ist-         profesión, ocupación continua       labori - trabajar laboristo - trabajador
-nj-        sobrenombre femenino (después de 2-5 letras del nombre)  patrino -                                                                               madre panjo - mamá
-obl-      multiplica, veces                             du - dos, 2      duoblo - el doble
-on-        fracción                                           du - dos, 2     duono - la mitad
-op-        a razón de                                       du - dos,  2     duope - grupos de 2
-uj-         recipiente                               mono - dinero monujo - monedero, billetera
-ul-         individuo, persona                 juna - joven      junulo - un joven
-um-       sufijo sin significado específico    komuna - común    komunumo - comunidad

Se pueden usar varios prefijos y sufijos en la misma palabra.
patro - padre = bogepatroj - suegros,  suegro y suegra 
labori - trabajar = mallaborema - vago, haragán 

Algunos prefijos y sufijos se pueden usar por sí mismos.
ilo - instrumento, herramienta
ekas - Comienza

(tomados de www.lernu.net

31.1.11

CAMPAMENTO ESPERANTISTA DE VERANO - FEBRERO 2011

Por segundo año realizaremos el Campamento Esperantista de Verano, a realizarse esta vez en el Campo Escuela Callejones, Comuna de Graneros, Región de O'Higgins, a partir del viernes 18 de febrero de 2011, a las 19 horas, y hasta el domingo 20 de febrero.
No es necesario conocimiento previo del idioma, pues la idea es que los principiantes e interesados puedan aprenderlo dentro de un ambiente esperantista, con cantos, dramatizaciones, juegos, etc
Hay posibilidades de arrendar cabañas por el fin de semana, con capacidad para 6 personas, o de acampar a un menor costo.
En este encuentro utilizaremos en manual "Esperanto por el Método Directo", de Stano Macek.
Informaciones solicítalas al correo set(a)esperanto.cl o visita la página de actividades de CHEJO

26.1.11

Animales y Aves

  • hundo = perro
  • kato = gato
  • bovino = vaca
  • virbovo = toro
  • lupo = lobo
  • birdo = ave, pájaro
  • vulpo = zorro
  • ĉevalo = caballo
  • testudo = tortuga
  • rano = rana
  • serpento = serpiente
  • insekto = insecto
  • muŝo = mosca
  • muso = ratón
  • kulo = mosquito, pulga
  • fiŝo = pez
  • delfeno = delfín
  • ŝarko = tiburón
  • leono = león
  • ŝafo = oveja
  • kaprino = cabra
  • drako = dragón
  • leporo = liebre
  • kuniklo = conejo
  • elefanto = elefante
  • zebro = cebra
  • kolombo = paloma
  • porko = cerdo
  • koko = gallina
  • gufo = búho real
  • strigo = lechuza
  • urso = oso
  • sciuro = ardilla
  • aglo = águila
  • falko = halcón
  • pasero = gorrión
  • korniko = corneja
  • ĝirafo = jirafa
  • kamelo = camello
  • azeno = asno, burro
  • simio = simio, mono

Los Colores

  • blanka = blanco
  • ruĝa = rojo
  • verda = verde
  • griza = gris
  • nigra = negro
  • blua = azul
  • bruna = café, pardo, marrón
  • flava = amarillo
  • purpura = púrpura
  • oranĝ-kolora = naranjo, anaranjado
  • viol-kolora = violeta
  • roz-kolora = rosa, rosado

    2.12.10

    Computación e Internet

    • klaki = click, presionar con el mouse
    • babili = chatear, conversar
    • babilejo = sala de chat
    • fenestro = ventana
    • retumilo = navegador
    • kaŝnomo = alias, nick, seudónimo
    • komputilo = computador
    • ligilo = enlace, vínculo
    • linukso = linus
    • vindozo = windows
    • makintoŝo = Mac
    • unikso = unix
    • paĝaro = páginas
    • ttt-ejo = sitio web
    • reto = red
    • uzantnomo = nombre de usuario
    • retpoŝto = correo electrónico
    • heliko = el signo @
    • pasvorto = contraseña
    • vikio = wiki
    • dosiero = archivo
    • alsŝti = subir a la red
    • elŝuti = descargar, bajar desde la red
    • ensaluti = ingresar a un sitio web
    • elsaluti = salir de un sitio web
    • konektiĝi = conectarse
    • malkonektiĝi = desconectarse
    • retkamerao = cámara web

    Política

    • prezidento = presidente
    • baloto = voto
    • balotado = votación
    • voĉdoni = votar
    • civitano = ciudadano
    • civitaneco = ciudadanía
    • nacio = nación
    • nacieco = nacionalidad
    • lando = país
    • regno = Estado
    • ŝtato = El Estado
    • regiono = región
    • provinco = provincia
    • komunumo = comuna, comunidad
    • registaro = gobierno, autoridades
    • reĝo = rey
    • varbado = reclutar, conseguir miembros o prosélitos
    • intertrakti = negociar
    • federacion = federación
    • ĉefministro = primer ministro, jefe de gabinete
    • partio = partido
    • popolo = pueblo

    La Familia

    • patro = padre
    • patrino = madre
    • filo = hijo
    • filino = hija
    • frato = hermano
    • fratino = hermana
    • onklo = tío
    • onklino = tía
    • kuzo = primo
    • kuzino = prima
    • avo = abuelo
    • avino = abuela
    • bopatro = suegro
    • bopatrino= suegra
    • bofilo = yerno
    • bofilino = nuera 
    • bofratino - cuñada
    • bofrato - cuñado 
    • bogepatroj - suegro y suegra
    • edzino - esposa 
    • edzo - esposo 
    • familiano - miembros de la familia 
    • fianĉino - novia, prometida 
    • fianĉo - novio, prometido 
    • geavoj - abuelos ( abuelo y abuela ) 
    • gefiloj - hijos ( hombres y mujeres ) 
    • gefratoj - hermanos ( hombres y mujeres) 
    • geonkloj - tíos ( hombres y mujeres ) 
    • gepatroj - los padres ( padre y madre ) 
    • nepino - nieta 
    • nepo - nieto 
    • nevino - sobrina 
    • nevo - sobrino 
    • parencoj - parientes 
    • praavino - bisabuela 
    • praavo - bisabuelo
    • vidvino - viuda
    • vidvo - viudo

    Alimentos, Vegetales, Condimentos, Utensilios

    • forko = tenedor
    • tranĉilo = cuchillo
    • glaso = vaso
    • poto = olla
    • pato = sartén
    • kulero = cuchara
    • taso = tasa
    • telero = plato
    • kaselrolo = cacerola
    • manĝobastonetoj = palillos para comer (estilo oriental)

    Partes del Cuerpo

    • akselo = axila
    • antaŭbrako = antebrazo
    • arterio - arteria 
    • barbo = barba
    • brako = brazo
    • brovo = ceja
    • brusto = pecho 
    • buŝo = boca
    • cerbo - cerebro 
    • dento = diente
    • dikfingro, polekso = dedo pulgar
    • dorso = espalda
    • etfingro = dedo meñique
    • eta piedfingro - dedo pequeño del pie
    • ezofago - esófago 
    • femuro = fémur, muslo
    • fingra bazartiko = nudillo
    • frunto = frente
    • genuo = rodilla
    • gorĝo - garganta 
    • hardislimo = coronilla
    • haro = pelo, cabello
    • hepato = hígado 
    • instepo - empeine
    • internaj organoj - órganos internos 
    • intestaro - intestinos 
    • iriso = iris
    • kalkano - talón
    • kapo = cabeza 
    • kokso = cadera
    • kolo = cuello
    • koro - corazón 
    • kruro, femuraĵo, gambo = pierna
    • korpo = cuerpo
    • kubuto = codo 
    • lango = lengua 
    • lipoj = labios 
    • lipharoj = bigote 
    • makzelo = mandíbula 
    • mamo = mama 
    • maleolo - tobillo 
    • mano = mano
    • manplato, polmo = palma de la mano 
    • manradiko, pojno = muñeca 
    • mentono = mentón
    • mezfingro = dedo corazón, dedo medio 
    • mjelo - médula espinal 
    • montra fingro, indikfingro = dedo índice 
    • muskulo = músculo 
    • nazo = nariz
    • naztruo = orificio nasal 
    • nuko = nuca
    • okulharoj = pestañas 
    • okulo = ojo
    • orelo = oreja 
    • osto = hueso
    • palpebro = párpado 
    • pankreato - páncreas 
    • piedfingro = dedo del pie
    • piedfingra ungo - uña del pie 
    • pieda dikfingro, halukso - dedo gordo del pie
    • pieda tenaro - planta del pie 
    • piedo - pie 
    • peniso = pene
    • postaĵo = trasero 
    • pulmo - pulmón 
    • pupilo = pupila 
    • reno - riñón 
    • ringofingro = dedo anular 
    • stomako = estómago 
    • supra brako = brazo 
    • suro = pantorrilla 
    • ŝultroj = hombros 
    • talio = cintura 
    • trakeo - tráquea 
    • ungo = uña
    • vagino = vagina
    • vango = mejilla 
    • vejno - vena 
    • ventro = vientre, panza, guata
    • veziko - vejiga 
    • vizaĝo = cara, rostro, fisonomía, faz

    24.8.09

    Venden Diccionario de Esperanto en Chile

    Ahora pueden comprar el diccionario Lexicon Sopena de Esperanto por internet a $5700 en Librería Internacional Libros Miguel Concha S.A., o a $6.300 en Alferez Real 1414 Santiago Chile. Tel. 562 923 1400 Fax. 562 274 6655